ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΤΗΣ ΥΓΕΙΑΣ
Ονοματεπώνυμο:Τσαγκάδας Κωνσταντίνος
Σχολή:ΣΕΥΠ
Τμήμα:Νοσηλευτική
Αριθμός Μητρώου:νσ 8216
Θέμα: Blogs(ιστολόγια) στην εκπαίδευση
Περιεχόμενα
1.Εισαγωγή
2.Web blogs
3.Web blogs σε βιβλιοθήκες
4.Γενικά χαρακτηριστικά των blogs
5.Blogs στην εκπαίδευση
1. Εισαγωγή
Το διαδίκτυο είναι βασικό εργαλείο επικοινωνίας στον ακαδημαϊκό χώρο, τόσο για την ακαδημαϊκή κοινότητα όσο και για την ακαδημαϊκή βιβλιοθήκη. Σήμερα η ακαδημαϊκή κοινότητα διευρύνεται και γίνεται μία online community. Βασική προϋπόθεση για την ανάπτυξη μίας online community είναι η ύπαρξη επικοινωνίας, ο διαμοιρασμός πληροφοριών ή πόρων και η συνεργασία ανάμεσα στα μέλη της, μέσω internet ή intranet.
Η επικοινωνία αυτή επιτυγχάνεται ηλεκτρονικά, μέσα από τα e-mail, που είναι το κυριότερο μέσο ασύγχρονης επικοινωνίας, τις mailing list, με τις οποίες όλα τα μηνύματα πηγαίνουν σε όλους τους χρήστες, τα forum για πιο εξειδικευμένα ενδιαφέροντα και χρήστες και τους bulletin board, που χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό στην εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Πρόκειται για πίνακες ανακοινώσεων που φορτώνονται αρχεία, ώστε να μην είναι απαραίτητο να στέλνει κάποιος e-mail.
Από τις ιστοσελίδες των ακαδημαϊκών βιβλιοθηκών σήμερα, προσφέρονται στους χρήστες υπηρεσίες, όπως: OPACs, online βοήθεια, αναζήτηση στον κατάλογο της βιβλιοθήκης, αναζήτηση άρθρων σε βάσεις δεδομένων, θεματικά ευρετήρια και μηχανές αναζήτησης. Παράλληλα, δίνονται και χρηστικές πληροφορίες για την ίδια τη βιβλιοθήκη όπως: ωράριο, επικοινωνία, κρατήσεις, παραγγελίες, προτάσεις για νέα βιβλία, αρχείο και πλήρη κείμενα πτυχιακών, ανοικτό λογισμικό, FAQ, σχόλια και προτάσεις,
Οι παραπάνω υπηρεσίες μπορούν να ενταχθούν στο ευρύτερο πλαίσιο των υπηρεσιών «e-reference»1 που αφορούν την εικονική ή ψηφιακή παροχή πληροφόρησης προς τους χρήστες και δη τους απομακρυσμένους. Οι υπηρεσίες αυτές μπορούν να ομαδοποιηθούν στις εξής κατηγορίες:
�� Βοήθεια κατά την αναζήτηση υλικού, είτε με την εξασφάλιση αυτού του υλικού στο χρήστη, είτε με την καθοδήγησή του
�� Οδηγίες για την χρήση των υπηρεσιών και των πηγών που διαθέτει η «ψηφιακή» υπηρεσία πληροφόρησης
�� Κατευθύνσεις για περαιτέρω έρευνα σε άλλες ψηφιακές υπηρεσίες πληροφόρησης, σε επιστημονικούς οργανισμούς
�� Διάθεση λογισμικού ανοικτής πρόσβασης
�� Καθοδήγηση στην αξιολόγηση των διαθέσιμων πληροφοριακών πηγών.
Η εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών στις βιβλιοθήκες απαιτεί νέες υπηρεσίες προς τους χρήστες κατά τη χρήση των δυνατοτήτων της «ψηφιακής» υπηρεσίας πληροφόρησης.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, τα weblogs και τα wikis αποτελούν εύκολες μορφές ασύγχρονης επικοινωνίας. Είναι εργαλεία που βελτιώνουν την αμφίδρομη επικοινωνία και εξασφαλίζουν την εύκολη πρόσβαση στη γνώση. Ξεκίνησαν και είχαν εφαρμογή αρχικά σε τοπικά δίκτυα, στο πλαίσιο μίας επιχείρησης, και διαδόθηκαν ευρέως με τον παγκόσμιο ιστό.
2. Weblogs
Είναι το κομμάτι του παγκόσμιου ιστού με την πιο ραγδαία άνθηση. Τα weblogs ξεκίνησαν από την Αμερική στα τέλη της δεκαετίας του ’90, σαν απλές σελίδες με υπερσυνδέσμους,που γνώριζαν να χρησιμοποιούν την HTML (HyperText Markup Language). Το πρώτο weblog τοποθετείται το 19912, από το δημιουργό του παγκόσμιου ιστού, τον Tim Berners-Lee, ο οποίος είχε δημιουργήσει μία ιστοσελίδα - λίστα με ενημερώσεις για καινούρια site. Τα weblogs άρχισαν να χρησιμοποιούνται ευρέως το 1997, αλλά η μεγάλη τους εξάπλωση παρατηρείται το 2003, όταν η εταιρεία Google αγόρασε το Blogger (http://www.blogger.com), λογισμικό για weblogs, που διατίθεται δωρεάν στους χρήστες. Το 2004, τα weblogs κοντεύουν το ένα εκατομμύριο και στην Ελλάδα, το Φεβρουάριο του 2005, κοντεύουν τα χίλια3.
Τα weblogs μοιάζουν με ιστοσελίδες, τα χαρακτηρίζουν, όμως, κάποια στοιχεία που τα διαφοροποιούν από αυτές4. Οι bloggers παραθέτουν τις σκέψεις τους, σχολιάζουν και επικοινωνούν με άλλους bloggers ή και με άλλα weblogs. Τα μηνύματα - εγγραφές, συνήθως με τη μορφή σύντομων μηνυμάτων (posts), παρουσιάζονται με ανεστραμμένη χρονολογική σειρά. Καταχωρήσεις εμφανίζονται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ημερήσια, εβδομαδιαία και το περιεχόμενο ανανεώνεται συχνά. Γίνονται παραπομπές σε άρθρα, ιστοσελίδες, σε άλλα weblogs και δίνεται στους χρήστες η δυνατότητα για σχολιασμό σε προηγούμενα μηνύματα. Tα μηνύματα που έχουν καταχωρηθεί αρχειοθετούνται. Ο δημιουργός του weblog έχει τη δυνατότητα να παραχωρήσει στους χρήστες δικαιώματα. Οι χρήστες ενημερώνονται, συνήθως με e-mail, εάν υπάρξουν ανανεώσεις ή νέα μηνύματα στο weblog και μπορούν να χρησιμοποιούν την τεχνολογία RSS για τον ίδιο σκοπό. Οι ενδιαφερόμενοι χρήστες έχουν να επιλέξουν ανάμεσα σε δύο τύπους weblogs:
�� Τα Hosted weblogs, με τα οποία ο χρήστης δεν χρειάζεται να εγκαταστήσει στον υπολογιστή του κάποιο πρόγραμμα, αλλά το weblog «φιλοξενείται» σε κάποιον απομακρυσμένο υπολογιστή. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν τα Blogger, που αναφέραμε παραπάνω, και LiveJournal (http://www.livejournal.com/).
�� Tα Stand-alone weblogs, για τα οποία ο χρήστης πρέπει να εγκαταστήσει στον υπολογιστή του το απαραίτητο λογισμικό. Πολλές φορές το λογισμικό αυτό προσφέρεται με αμοιβή. Το σύστημα αυτό δίνει περισσότερες δυνατότητες για τη διαμόρφωση του weblog, από άποψη template και υπηρεσιών, αλλά απαιτεί περισσότερες τεχνικές γνώσεις από το χρήστη. Τέτοιο λογισμικό είναι οι εφαρμογές MovableType (http://www.movabletype.org/) και WordPress (http://wordpress.org/).
Η χρήση, πάντως, ενός απομακρυσμένου συστήματος είναι η κατάλληλη λύση για κάποιον που εμπλέκεται για πρώτη φορά με weblogs.
Η αναζήτηση για weblogs, αλλά και στο περιεχόμενό τους γίνεται μέσα από μηχανές αναζήτησης, όπως η μηχανή Technorati (http://www.technorati.com/) και η Google (http://blogsearch.google.com/blogsearch), σε σχετική σελίδα ή από τη σελίδα του Blogger (http://search.blogger.com/). Οι γνωστές μηχανές αναζήτησης προσπαθούν να διαχωρίσουν τα αποτελέσματα που αφορούν weblogs από τις κανονικές ιστοσελίδες, όχι με επιτυχία πάντα. Για θεματική αναζήτηση υπάρχουν ευρετήρια, όπως τα Eatonweb Portal (http://portal.eatonweb.com/) και Globe of Blogs (http://www.globeofblogs.com/).
Εικόνα 1: Χαρακτηριστική πρώτη σελίδα από weblog, http://www.teachinglibrarian.org/weblog/blogger.html
2.1. Weblogs σε Βιβλιοθήκες
Σε μία έρευνα που διεξήχθη το φθινόπωρο του 2003, βρέθηκε ένας μικρός αριθμός weblogs που σχετίζονται με βιβλιοθήκες, δημόσιες και ακαδημαϊκές κατά το πλείστον5. Όσον αφορά το λογισμικό, οι περισσότερες χρησιμοποιούν κάποιο πρόγραμμα που να διατίθεται δωρεάν. Αν και η έρευνα μπορεί να θεωρηθεί παλιά, κάλλιστα δίνει κάποια στοιχεία για στη χρήση των weblogs στις βιβλιοθήκες. Σύμφωνα με την παραπάνω έρευνα, στους σκοπούς δημιουργίας ενός weblog από μία βιβλιοθήκη εντοπίζονται τα παρακάτω:
�� Παροχή νέων και γενικών πληροφοριών στους χρήστες
�� Ενημέρωση για πληροφοριακούς πόρους στο διαδίκτυο
�� Βιβλιοκριτικές και νέες κυκλοφορίες
�� Διασκέδαση
�� Πληροφόρηση για βιβλιοθηκονόμους
�� Συζητήσεις και σχολιασμοί βιβλίων
�� Επικοινωνία μεταξύ των βιβλιοθηκονόμων
Στην παρατήρηση των παραπάνω weblogs, εντοπίστηκαν κάποιες «αδυναμίες». Κάποιες βιβλιοθήκες δεν είχαν καταχωρημένα τα στοιχεία της βιβλιοθήκης ή κάποιο υπερσύνδεσμο που να οδηγεί στην ιστοσελίδα της, κάτι το οποίο κρίνεται απαραίτητο, επειδή τα περισσότερα weblogs φιλοξενούνται στη σελίδα του παροχέα και όχι στη σελίδα της βιβλιοθήκης. Τέλος τα περισσότερα δεν παρείχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν οι χρήστες στο weblog, άρα λειτουργούσαν μονόπλευρα.
Το προσωπικό των βιβλιοθηκών όμως εξακολουθεί να αντιλαμβάνεται τα weblogs σα δικτυακά ημερολόγια (από την αρχική ερμηνεία της λέξης) και όχι σαν εργαλεία για την εργασία τους και εν δυνάμει πηγές πληροφοριών6. Στη συγκεκριμένη έρευνα7 δεν ήταν δυνατό να συλλεγούν πληροφορίες σχετικά με τους χρήστες, εάν χρησιμοποιούν τα weblogs των βιβλιοθηκών αυτών, αν τα θεωρούν χρήσιμα και αν θα ήθελαν να στέλνουν κι αυτοί αντίστοιχα μηνύματα στη βιβλιοθήκη.
Γενικότερα στο ακαδημαϊκό χώρο τα weblogs είναι η εικονική επέκταση της τάξης, περιέχουν προσωπικά σχόλια και παρατηρήσεις και είναι ιδιαίτερα χρήσιμα στο e-learning. Αντικαθιστούν τις στατικές ιστοσελίδες, γιατί πλέον αποτελούν ιστοσελίδες ομάδων ή τμημάτων, χωρίς τη δέσμευση να διαχειρίζονται από διαχειριστή, αλλά από ενδεχομένως όλους τους χρήστες, διασυνδέουν με υλικό σε άλλες πηγές, και δημιουργούν online συζητήσεις για ανταλλαγή ιδεών και ελεύθερη έκφραση απόψεων σε συνθήκες ισότητας. Αν μία βιβλιοθήκη αποφασίσει να εγκαταστήσει ένα τέτοιο λογισμικό, είναι προτιμότερο να επιλεχθεί ένα ανοικτού κώδικα, δωρεάν λογισμικό για να μπορούν να το χρησιμοποιούν όλοι οι χρήστες της.
3.Τα γενικά χαρακτηριστικά των blogs:
Η αμφίδρομη επικοινωνία ή διαδραστικότητα των ιστολογίων.
Η δωρεάν παροχή λογισμικού (blogging software) και η ευκολία «στησίματος».
Blog και εκπαίδευση
Όμως τα blogs, αν χρησιμοποιηθούν σωστά, μπορούν να αποτελέσουν ένα βήμα έκφρασης και επικοινωνίας. Κι οτιδήποτε σχετίζεται με την έκφραση και την επικοινωνία, ενδιαφέρει ιδιαίτερα τους ανθρώπους της εκπαίδευσης. Τo σχολείo,πέρα από το ρόλο της μετάδοσης γνώσεων και δεξιοτήτων έχει και το καθήκον να επιτρέψει στους μαθητές να αποκτήσουν ικανότητες έκφρασης .Χωρίς αυτήν την ικανότητα έκφρασης,οι μαθητές δεν θα μπορέσουν να συμμετέχουν στην κοινωνική ζωή (για ποιο λόγο να αφήσουμε ένα τέτοιο εργαλείο έκφρασης στην τηλεόραση;).
Ιδιαίτερα στην Ευρώπη υπάρχει μια σημαντική κίνηση για τη δημιουργία και την παιδαγωγική αξιοποίηση των blogs, με τη Γαλλία να κατέχει την πρώτη θέση. Η Γαλλική πολιτεία (όχι μόνο δεν απαγορεύει τα εκπαιδευτικά blogs αλλά και) τα ενθαρρύνει στην πράξη,θέτοντας προϋποθέσεις δεοντολογίας,όπως αποδεικνύεται από τις θεματικές ενότητες επιμόρφωσης των Γάλλων εκπαιδευτικών.
Ανάμεσα στα projects της φετινής χρονιάς διαπιστώνουμε ότι πραγματοποιούνται επίσημες επιμορφώσεις με τίτλους όπως:
Δημιουργία ενός blog για παιδαγωγική χρήση
Αξιοποίηση ενός blog στη διδακτική πράξη
Διαμόρφωση ενός συλλογικού website κ.α..
Πηγές
Internet:
1.Google
2.Scolar.google.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου